Ο όρος παγκοσμιοποίηση, που με τις πολλές και αντιφατικές χρήσεις
του εξακολουθεί να διχάζει τους ανθρώπους στους διάφορους τομείς των
δραστηριοτήτων τους, στις πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές πρακτικές, δεν
θα μπορούσε να απουσιάζει από τον χώρο του θεάματος. Εδώ ένα είδος
παγκοσμιοποίησης, όσον αφορά τους τρόπους διακίνησης των θεατρικών προϊόντων, αλλά και τις διαδικασίες παραγωγής των θεαμάτων, έχει επηρεάσει τόσο πολύ τις
ίδιες τις θεατρικές μορφές ώστε να μπορούμε να μιλάμε για μια θεαματική
ομοιογενοποίηση πρόδηλη στις θεατρικές εργασίες και προτάσεις, παρά την
ισχύουσα πολυμορφία και πολλαπλότητα, παρά τις διαφοροποιήσεις οι οποίες
συνεχίζουν να υφίστανται [...]
Παγκοσμιοποίηση στο επίπεδο της θεατρικής και πολιτιστικής αγοράς
σημαίνει ότι οι μηχανισμοί πιέζουν τα θέατρα να επιζητούν έναν ορισμένο τύπο
επιτυχίας και να προσβλέπουν στην ομοιογενοποίηση ακριβώς επειδή αυτή βοηθάει
τους θεατρικούς φορείς να αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη σιγουριά τον θεατρικό
ανταγωνισμό. Πώς όμως η παγκοσμιοποίηση επιδρά πάνω στις θεατρικές γλώσσες και
γραφές; Η επινόηση μιας γραφής με έντονα χαρακτηριστικά και με ευδιάκριτα
εξωτερικά γνωρίσματα είναι το ζητούμενο για τους περισσότερους καλλιτέχνες που
κυκλοφορούν σήμερα από χώρα σε χώρα εξασφαλίζοντας στην υπογραφή τους διεθνή
εμβέλεια. Οι παραστάσεις γίνονται πιο επιφανειακές, πιο φορμαλιστικές ή
και πιο ευρηματικές επειδή οι ιδιότητες αυτές τις βοηθούν να κατακτήσουν
γρήγορα μια θέση στους διαφορετικούς γεωγραφικούς και πολιτιστικούς περίγυρους.
Τις βοηθούν επίσης να μετατραπούν ευκολότερα σε πρότυπα ή και να γίνουν
αντικείμενο μίμησης. Η ομοιογενοποίηση καιροφυλακτεί για μιαν ακόμη φορά καθώς
μια ευρηματική ιδέα επαναλαμβάνεται αστραπιαία, αντιγράφεται ή παραλλάσσεται
συρρικνώνοντας το φάσμα της πολυμορφίας και συντείνοντας στο ομοιόμορφο.
Η κουλτούρα των μίντια είναι από την πλευρά της ένας
επιπλέον παράγοντας που ενισχύει το φαινόμενο της ομοιογενοποίησης στο θέατρο.
Τα θέατρα την εποχή του διαδικτύου της υπέρβασης των ορίων και των συνόρων,
στραμμένα αναγκαστικά προς μιαν υπερεδαφικότητα, οικειοποιούνται
στοιχεία από τις γλώσσες του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Από την
καθημερινότητα όπως αυτή καταγράφεται, αναμεταδίδεται, παγκοσμιοποιείται. Μια
ορισμένη αισθητική της βίας και της ωμότητας, η οποία με τις διάφορες
παραλλαγές της κατακλύζει τις ευρωπαϊκές σκηνές των θεάτρων, μπορεί να εξηγηθεί ως έναν βαθμό αν τη δούμε σε
συνάρτηση με φιλμικές εικόνες, με τα ριάλιτι σόου της τηλεόρασης, με τις
εικόνες βίας που διοχετεύονται μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης [...]
Σήμερα οι θεατές απολαμβάνουν περισσότερο τις παραστάσεις
εκείνες στις οποίες κάτω από το προσωπείο της πρωτοτυπίας κρύβονται δομές και
στοιχεία γνώριμα σε αυτούς. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη συχνά η πρωτότυπη γλώσσα, η
ιδιοτυπία, ακόμη και το περιθωριακό στοιχείο γίνονται δεκτά, όχι γιατί
ανταποκρίνονται σε ουσιαστικές ανάγκες των θεατών ούτε γιατί ανατρέπουν παλιές
συνήθειες ή νοοτροπίες τους, αλλά γιατί αποτελούν τη μάρκα, την ετικέτα, τα
βασικά συστατικά ενός προϊόντος στον δρόμο προς την παγκοσμιοποίηση και την
ομοιογενοποίηση.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
[1]:
Α. Να γράψετε την περίληψη
του κειμένου (120 λέξεις)
Β. 1. Να αναπτύξετε σε μια
παράγραφο (100 λέξεις) τη φράση: « Η ομοιογενοποίηση καιροφυλακτεί καθώς
μια ευρηματική ιδέα επαναλαμβάνεται αστραπιαία, αντιγράφεται ή παραλλάσσεται
συρρικνώνοντας το φάσμα της πολυμορφίας και συντείνοντας στο ομοιόμορφο »
2. Να βρείτε τον τρόπο
ανάπτυξης της τρίτης παραγράφου του κειμένου.
3. Να γράψετε συνώνυμα
για τις παρακάτω λέξεις:
φορμαλιστικές,
φάσμα, κουλτούρα, υπερεδαφικότητα, φιλμικές
Γ. Να γράψετε ένα άρθρο
(600 λέξεις) με θέμα αθλητικές συναντήσεις και καλλιτεχνικές δημιουργίες με χαρακτηριστικά παγκοσμιοποίησης.
Στο άρθρο σας να εξηγήσετε τους λόγους για τους οποίους προσελκύουν το
ενδιαφέρον του κοινού και να σχολιάσετε την πολιτιστική τους αξία.
[1] Για τις απαντήσεις επικοινωνήστε με vardaki@otenet.gr
ή στείλτε μήνυμα στο 6946166126
Μη ξεχάσετε να γράψετε το όνομά σας
ή στείλτε μήνυμα στο 6946166126
Μη ξεχάσετε να γράψετε το όνομά σας
