Η Ειρήνη είναι ένα
κρίσιμο θέμα, γιατί χωρίς ειρήνη ό,τι άλλο θέλουμε και ό,τι άλλο ονειρευόμαστε
δεν θα προλάβουμε να το πραγματοποιήσουμε. Και όμως η κατάσταση που επικρατεί
σήμερα στον κόσμο είναι κακή·μπορεί να μην έχει ξεσπάσει κάποιος παγκόσμιος
πόλεμος, αλλά δεν έχουμε περάσει τις τελευταίες δεκαετίες ούτε λίγος καιρός
χωρίς βομβαρδισμούς, αιματοχυσίες, καταλήψεις εδαφών, βιαιότητες, γενοκτονίες,
μάχες πότε εδώ και πότε εκεί σε κάποιο μέρος του πλανήτη ακόμη και μέσα στην
Ευρώπη, στα Βαλκάνια και στην Κύπρο.
Ποιοι όμως υπονομεύουν την ειρήνη
και γιατί; Οι ισχυρές
χώρες, για να υπηρετήσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα, πρώτες ύλες, πηγές
ενέργειας, εμπόριο όπλων. Όπως έλεγε και ο Πλάτων «Διά γάρ τήν των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται». Οι πολιτικοί καιροσκόποι, που για την προσωπική τους ανάδειξη
καλλιεργούν τον εθνικισμό και τη μισαλλοδοξία. «Πολλούς ο πόλεμος δι' ολίγους
απώλεσε», έγραψε ο Μένανδρος. Οι επιπόλαιοι ηγέτες που
αφήνουν να εξαπλώνεται η αδικία και η ανισότητα στον πλανήτη σαν να μη ξέρουν
ότι έτσι ποτίζουν το δέντρο του πολέμου.
Τα σημάδια που αφήνει ο πόλεμος απ’ όπου περνάει είναι η
φρίκη, ο θάνατος, ο πόνος, η καταστροφή, η παρακμή οι χιλιάδες δυστυχισμένες
ψυχές κατατρεγμένων προσφύγων που ζητούν καταφύγιο. Στις μέρες μας μάλιστα δεν
είναι υπερβολή να φοβόμαστε ότι σε περίπτωση που χαθεί ο έλεγχος ένας
γενικευμένος πόλεμος θα φέρει τον όλεθρο.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι η ιστορία της
ανθρωπότητας διδάσκει ότι οι άνθρωποι δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την κατάρα
των πολέμων. Εμείς όμως οφείλουμε να συμπαραταχθούμε με αυτούς που βλέπουν
λύσεις για να
εδραιωθεί η ειρήνη μεταξύ των χωρών. Το πρώτο και αμεσότερο που πρέπει να γίνει
είναι η πολιτική και στρατιωτική ισχυροποίηση του Ο.Η.Ε., ώστε να μπορεί
να παρεμβαίνει άμεσα και αποτελεσματικά με πολιτικά και στρατιωτικά μέσα για
την επίλυση μιας διαφοράς, πριν αυτή πάρει διαστάσεις πολέμου.
Το δεύτερο μέτρο,
που όμως απαιτεί συστηματική και μακροχρόνια προσπάθεια, είναι η οικοδόμηση
μέτρων εμπιστοσύνης μεταξύ γειτονικών κρατών που στο παρελθόν σημαδεύτηκαν από
πολέμους. Τέτοια μέτρα είναι κοινές οικονομικές δραστηριότητες, αμοιβαίες
επενδύσεις, επιστημονικές έρευνες, συνεκμετάλλευση πόρων σε τομείς ήπιου
ενδιαφέροντος όπως η αλιεία, αλληλεγγύη για την αντιμετώπιση έκτακτων
καταστάσεων. Οι ενέργειες αυτές θα κάνουν συνείδηση στους λαούς ότι, παρόλο που
τους χωρίζει το παρελθόν και η ιστορία που δεν διαγράφεται, στο παρόν συμφέρει
περισσότερο η ειρήνη από τον πόλεμο, γιατί με την ειρήνη θα υπάρχει για όλους
ένα καλύτερο μέλλον.
Ουσιαστική πρέπει να είναι και η παρέμβαση των
διανοουμένων για να απαντήσουν αποστομωτικά στις φιλοπολεμικές υστερίες κάποιων
θερμοκέφαλων και για να θυμίσουν στους ηγέτες και τους λαούς ότι για να υπάρξει
ειρήνη πρέπει να υπάρξει διάλογος με τον «αντίπαλο» και προσπάθεια συνεννόησης
πάνω σε κοινά αποδεκτές θέσεις.
Τέλος δυναμική
πρέπει να είναι η μαζική αντίδραση των λαών σε σχέδια επίλυσης των προβλημάτων
με πόλεμο, διότι οι λαοί ξέρουν καλά ότι έτσι δε λύνεται το πρόβλημα· το
πρόβλημα θα λυθεί μετά, στο τραπέζι των διαπραγμα-τεύσεων. Ας απαιτήσουμε λοιπόν
στο τραπέζι αυτό να κάτσουν από την αρχή, πριν μεγαλώσει ο κύκλος του αίματος,
του δικού μας αίματος.
Η ειρήνη για να εδραιωθεί απαιτεί πολιτική
σύνεση, ειλικρίνεια και ωριμότητα, διάλογο, συνεργασία, εμπιστοσύνη και
αλληλεγγύη μεταξύ των λαών. Όπως έλεγε και ο Κένεντι «Η κατάσταση μιας
παγκόσμιας ειρήνης ή μιας κοινοτικής ειρήνης δεν απαιτεί ο κάθε άνθρωπος ν'
αγαπά τον πλησίον του, απαιτεί μόνο ο κάθε άνθρωπος να ζει με τον πλησίον του
σ' ένα καθεστώς αμοιβαίας ανοχής»
