Η
τεχνολογία έκανε πιο ποιοτική και πιο ανθρώπινη τη
ζωή, αφού απελευθέρωσε τον άνθρωπο από τον κόπο
και την ανάγκη. Τα σύγχρονα τεχνολογικά
μέσα επιτρέπουν την αξιοποίηση των φυσικών πόρων και δίνουν τη δυνατότητα μαζικής
παραγωγής με αποτέλεσμα χιλιάδες τρόφιμα και αγαθά να διατίθενται σε χαμηλές τιμές,
ενώ οι τεχνολόγοι υπόσχονται να λύσουν σε λίγα χρόνια το πρόβλημα της πείνας
και της λειψυδρίας.
Η τεχνολογία συμβάλλει αποτελεσματικά
στην εξέλιξη όλων των κλάδων της επιστημονικής έρευνας και κυρίως στη διάγνωση και θεραπεία ασθενειών και στην αποκατάσταση
ασθενών και τραυματιών.
Τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας ανοίγουν
διαρκώς νέους δρόμους στην επικοινωνία, ενώ το ηλεκτρονικό βιβλίο, το διαδικτυακό
φροντιστήριο και η τηλεδιδασκαλία κάνουν πράξη την ισότητα ευκαιριών στην παιδεία.
Στον τομέα της καλλιτεχνικής έκφρασης η τεχνολογία συνδυάζοντας διαφορετικές μορφές τέχνης δίνει νέες δυνατότητες καλλιτεχνικής δημιουργίας, ενώ στον τομέα της ψυχαγωγίας
και της διασκέδασης έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Παρόλα αυτά είναι φανερό ακόμη και
στον πιο καλοπροαίρετο παρατηρητή των εξελίξεων ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας έγινε
αφορμή για να εγκλωβιστεί ο άνθρωπος στην παγίδα τού να παράγει και να καταναλώνει
όλο και περισσότερα εξαντλώντας τους φυσικούς πόρους, ρυπαίνοντας και μολύνοντας
το περιβάλλον, καταστρέφοντας την φυσική ισορροπία, ενεχυριάζοντας το μέλλον
του, την υγεία του και την ψυχική του γαλήνη.
Η πληθώρα των μέσων επικοινωνίας
και ενημέρωσης παγιδεύουν τον χρήστη στην υπερπληροφόρηση. Και η διασκέδαση της
κονσέρβας που δίνει η ηλεκτρονική τεχνολογία είναι παγίδα που τον μετατρέπει σε
απλό χειριστή του κάθε λογής τηλεχειριστηρίου. Ο υπολογιστής και η ηλεκτρονική
επικοινωνία γίνονται υποκατάστατα των φίλων και παγιδεύουν στην μοναξιά και την
απομόνωση.
Οι οικονομικές εξελίξεις που επιταχύνει
η ανάπτυξη της τεχνολογίας υποδουλώνουν τους ανθρώπους σε αγωνίες που είναι
πέρα από τις δυνάμεις τους να τις αντιμετωπίσουν και να τις διαχειριστούν. Μια
τέτοια εξέλιξη είναι η παγκοσμιοποίηση.
Τέλος ο σύγχρονος άνθρωπος είναι δούλος ενός αόριστου φόβου ότι τα πυρηνικά,
βιολογικά και χημικά όπλα, η βιοτεχνολογία, οι δορυφόροι, όλα αυτά που ξέρει
και αυτά που δεν ξέρει, κάποτε θα
ξεφύγουν από τον έλεγχο και δεν θα υπάρχει γυρισμός για την ανθρωπότητα.
Οι κίνδυνοι και
οι παγίδες της τεχνολογίας είναι υπαρκτοί, αλλά γι’ αυτούς δεν ευθύνεται η
εξέλιξη της τεχνολογίας. Η τεχνολογία
είναι αναγκαία, αλλά δεν είναι επαρκής συνθήκη για να ζήσει η ανθρωπότητα
καλύτερα, με άλλα λόγια η τεχνολογία μπορεί να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για
να ζήσει ο άνθρωπος καλύτερα, αλλά πρέπει να υπάρχει ηθική για να αξιοποιηθεί
ορθά. Εάν όμως σήμερα δεν υπάρχει ηθική, δεν φταίει η τεχνολογία, αλλά άλλοι
θεσμοί που δεν λειτουργούν σωστά, όπως η παιδεία. Η παιδεία πρέπει να δώσει τα ηθικά ερείσματα την ηθική συνείδηση, την ωριμότητα,
τη σύνεση και την κριτική σκέψη για να χρησιμοποιηθεί η δύναμη που δίνει η τεχνολογία
για το καλό.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
ΑΠΟ ΤΗΝ
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Το μεγαλύτερο θέμα
που σχετίζεται με την εξέλιξη της βιοτεχνολογίας είναι η κλωνοποίηση. Αφού
αντιπαρέλθουμε όλες τις φανταστικές και αστήρικτες θεωρίες περί μικρών στρατών και
λοιπά παράδοξα, μετά από έρευνα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πρέπει να
συνεχισθούν εντατικά οι έρευνες για την δημιουργία κυτταρικών σειρών για πάσχοντες συνανθρώπους μας. Αντιθέτως η δημιουργία ανθρώπων με κλωνοποίηση
είναι εγχείρημα εκτός ηθικής δεοντολογίας και πολύ επικίνδυνο.
Ένα άλλο θέμα που προκαλεί φοβικές αντιδράσεις
είναι η αποκρυπτογράφηση του γονιδιώματος. Πολλοί φοβούνται ότι οι γενετικές πληροφορίες θα χρησιμοποιηθούν
σε βάρος του πολίτη και του εργαζόμενου, εάν παραβιασθεί το αυστηρό νομικό
πλαίσιο που έχει θεσπισθεί. Παρόλα αυτά η αξία της αποκρυπτογράφησης του γονιδιώματος
είναι μέχρι στιγμής αδιαμφισβήτητη για την πρόληψη και έγκαιρη θεραπεία ασθενειών,
την εξιχνίαση εγκλημάτων, την μελέτη ευρημάτων κλπ.
