Διαδρασιπολίτες και σπουδαρχιώντες




«Διαδρασιπολίτες και σπουδαρχιώντες»

«Οι πρώτοι αρνούνται να πράξουν τα κοινά.
Οι δεύτεροι είναι τυχοδιώκτες αρχολίπαροι των αξιωμάτων»

Ρώτησαν κάποτε τον Σολωμό, πώς πάει το έθνος. Και αποκρίθηκε: « Έχεις δει κότα να της μαδάνε τα φτερά και να συνεπαίρνει ο αέρας τα πούπουλα; Έτσι πάει το έθνος ». Και προφήτης να ήταν ο εθνικός μας ποιητής δεν θα περιέγραφε με τέτοια ακρίβεια το σημερινό δράμα της χώρας μας. Η κρίση σε όλους τους τομείς είναι βαθύτερη από όσο δεν μπορούσε κανείς να υποθέσει και τείνει να υπερβεί το σημείο στροφής. Λέγεται ότι σε μια ανάλογη περίπτωση στη Γαλλία, μετά τον πρώτο πόλεμο, o Clemenceau δημοσίευσε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τον ακόλουθο νόμο: « Άρθρο μόνο. Δεν υπάρχει τίποτε. Στον υπουργό μας των Οικονομικών ανα­θέτουμε την εκτέλεση του παρόντος».Το ίδιο θα  μπορούσε να γίνει και σήμερα στην Ελλάδα mutatis mutandis (=τηρουμένων των αναλογιών).

 Η κρίση είναι καθολική. Ποιος μιλεί πια για διοίκηση; Μιλάμε για διάλυση. Ποιος μιλεί για παιδεία; Βιομηχανίες απονομής διπλωμάτων κατ' οίκον. Ποιος μιλεί για στρα­τιωτική θητεία; Όλοι ζητούν να υπηρετούν στην αυλή τους. Ποιος μιλεί για αξίες; Μόνο την τιμή των πραγμάτων γνωρίζουμε. Ποιος μιλεί για αξιοκρατία; Η πολιτεία της μετριότητας. Ποιος μιλεί για γλώσσα; Αγλωσσία, λεξιλαγνεία και λεξιπενία.

'Ομως, πέρα απ' αυτά, η κρίση είναι βαθύτερη. Είναι κρίση ηθική. Οι πολιτι­κές και κοινωνικές αξίες έχουν φθαρεί. Η αιδώς και το ευπρεπές έχουν εκλείψει. Το αίσθημα της ευθύνης εξαφανίστηκε. Ηθικός αναρχισμός, που εξαπολύει τη θύελλα των επιθυμιών [...] Καταργήσαμε την ηθική, γιατί η βούλησή μας έπαυσε να ανθίσταται στις επιθυμίες. Πανευ­δαιμονισμός, νεοηδο-νισμός και απληστία. Όπως έλεγε ο Οράτιος «Quaerenda pecunίa primum est. Virtus post nummos» (=Το πρώτο είναι τα χρήματα. Η αρετή έρχεται μετά τα χρήματα)

    Αποφασιστικά φταίει η διανοούμενη τάξη, η intelligentia του τόπου μας. Ακαδημαϊκοί, καθηγητές, επιστήμονες, καλλιτέχνες, λογοτέχνες, στοχαστές που έπαυσαν πια να αντιδρούν. Η ελληνική τραγωδία της σύγχρονης, επο­χής δεν έχει τον χορό, που ελέγχει, αποδοκιμάζει, επιδο- κιμάζει και εκπροσωπεί τη σωστή λαϊκή συνείδηση. Οι διανοούμενοί μας πιστεύουν ότι οι ιδέες έχουν με­γαλύτερη σημασία από τις αξίες.

Όμως παράλληλα γι’ αυτό το κατάντημα, γι' αυτή την ηθική και πολιτική δειλία φταίμε όλοι. Κυριαρχεί ως δόγμα το « απέχου και ανέχου » ή με άλλα λόγια το « τήρα δουλειά σου » και το « ωχ αδερφέ ». Είδατε κανέναν να εκδη­λώσει την αντίδρασή του σε τόσο εξοργιστικά και απειλητικά της ελευθερίας και των αξιών μας φαινόμενα; Σχεδόν ούτε ατομική ούτε ομαδική εξέγερση. Οδηγούμαστε έτσι στην πιο επικίνδυνη πολιτική νόσο, στην απάθεια, την αποχή, τον άκρατο ατομικισμό. Δημιουργούνται δύο  είδη πολιτών, οι διαδρασι­πολίτες και οι σπουδαρχιώ-ντες. Οι πρώτοι αρνούνται να πράξουν τα κοινά.  Οι δεύτεροι είναι τυχοδιώκτες αρχολίπαροι των αξιωμάτων.
                                                                                              
Εύβουλου,  «Το Βήμα», 11.2.90 ( διασκευή )

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

 Α.  Να γράψετε περίληψη του κειμένου ( 80 λέξεις)

 Β.    1.  «Αποφασιστικά φταίει η διανοούμενη τάξη.... αξίες» Στην παραπάνω παράγραφο να βρείτε τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης.

     2.  Να χαρακτηρίσετε το ύφος και να βρείτε αν το συγκεκριμένο ύφος ταιριάζει στο επικοινωνιακό είδος του κειμένου.
     

         3.    Να βρείτε τρεις τρόπους πειθούς στο κείμενο

          Γ.   Σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο που θα εκφωνήσετε στο σχολείο σας να αναλύ-σετε το φαινόμενο της κοινωνικής κρίσης, αναφερόμενοι ανάμεσα σε άλλα στην κρίση αξιών, στη διαφθορά και στον ατομισμό που θίγει το παραπάνω κείμενο. Στο λόγο σας να προτείνετε και τρόπους εξόδου από την κρίση.  



[1] Για τις λύσεις επικοινωνήστε με vardaki@otenet.gr
    ή στείλτε μήνυμα στο 6946166126
    Μη ξεχάσετε να γράψετε το όνομά σας