Δημοσιογραφική κριτική και
Δημοκρατία
Η δημοσιογραφική κριτική, είτε
αντιπολιτεύεται την εξουσία είτε συμπολιτεύεται, ήταν και είναι κάτι
αναμενόμενο. Πολλές φορές, ιδίως σε δημοκρατικά καθεστώτα, αυτή η κριτική έκτος
από αναμενόμενη, όταν ασκείται με
σωστό τρόπο και με επιχειρήματα, είναι μία βοήθεια γι’ αυτούς που ασκούν την
πολιτική και για τη διαμόρφωση της πολιτικής. Τι συμβαίνει όμως όταν
αυτή η κριτική ξεπερνά τα όρια της κρίσης και φτάνει στην τοποθέτηση σε ένα
πρόβλημα, δίχως πολλά στοιχεία και χωρίς έρευνα; Στην προκειμένη περίπτωση
ξεπερνάμε τα όρια της κριτικής και φτάνουμε στην άσκηση της εξουσίας, άτυπα και
χωρίς θεσμικό ρόλο.
Μια λεπτή γραμμή διαχωρίζει
την κριτική από την άσκηση εξουσίας. Αν κάποιος ξεπεράσει αυτή τη γραμμή η
επιστροφή είναι δύσκολη. Ουσιαστικά είναι αδύνατη γιατί αυτός που έχει
περάσει από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να επιστρέψει, ουσιαστικά να αρνηθεί τον
«πρωτοποριακό» του ρόλο ή αυτόν του
καθοδηγητή της κοινωνίας. Πώς όμως συμβιβάζεται ο ρόλος του κριτικού με αυτού
που εξασκεί εξουσία; Πώς μπορεί κάποιος να ελέγχει και συγχρόνως να κυβερνά; Με
άλλα λόγια, πώς μπορεί να ελέγχει τον ίδιο τον εαυτό του; Πολύ περισσότερο, όταν
αυτός ο ρόλος της εξάσκησης της εξουσίας είναι άτυπος;
Το πέρασμα από την κριτική
εξουσία στην εκτελεστική είναι ουσιαστικά το πέρασμα από την τέταρτη στην πρώτη
εξουσία. Το αποτέλεσμα είναι να έχει χαθεί ο δημόσιος έλεγχος και η ανοιχτή
κριτική σε αυτούς που εξασκούν την εξουσία, ο έλεγχος στον οποίο ο πολίτης στηρίζει
κάποιες ελπίδες.
Ο δημοσιογράφος δε γράφει
πια για το δήμο, το κοινό, αλλά διαχειρίζεται την είδηση. Πολύ σπάνια
βλέπουμε ένα γνήσιο ρεπορτάζ, μια
έρευνα που να έχει γίνει επί τόπου, να ψαχθεί αν όντως έχει γίνει αυτό το
γεγονός και πώς ακριβώς έχει γίνει. Πολύ περισσότερο, να ψάξει για να βρει τις
αιτίες που δημιούργησαν το γεγονός για το οποίο γράφει και η κριτική του να
στοχεύει κατευθείαν στη ρίζα. Αυτή είναι η σωστή δημοσιογραφία που δεν
είναι επάγγελμα, αλλά λειτούργημα.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ [1]
:
Α. Να γράψετε στο τετράδιο σας την περίληψη
του κειμένου σε 80 – 100 λέξεις.
Β.1. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 80 -
100 λέξεων το περιεχόμενο του παρακάτω
αποσπάσματος του κειμένου: « Η κριτική, όταν ασκείται με σωστό
τρόπο, με επιχειρήματα, είναι μια βοήθεια για τη διαμόρφωση της πολιτικής. »
Β.2. Να γράψετε έναν
τίτλο με σχόλιο και έναν τίτλο χωρίς σχόλιο για το κείμενο.
Β.3. Να γράψετε τι
δηλώνουν οι παρακάτω λέξεις που συμβάλλουν στη συνοχή των περιόδων του κειμένου:, όμως, γιατί, αλλά, αυτή.
Β.4. Να γράψετε ένα
συνώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: αναμενόμενη, πρωτοποριακό, άτυπος γνήσιο.
Γ. Σε ένα άρθρο που θα δημοσιευτεί στην
εφημερίδα του σχολείου σας να επιχειρηματολογήσετε υπέρ της άποψης ότι ο τύπος
συχνά στις μέρες μας με τον τρόπο λειτουργίας του υπονομεύει το δημοκρατικό
πολίτευμα και να αναπτύξετε τις προϋποθέσεις ώστε να λειτουργεί ευεργετικά για
τη δημοκρατία. ( 500 λέξεις )
[1] Για τις λύσεις επικοινωνήστε με vardaki@otenet.gr ή στείλτε μήνυμα στο 6946166126
Μη ξεχάσετε να γράψετε το όνομά σας.
