Παγκοσμιοποίηση

Το πλοίο των τρελλών

 Ίσως ένα από τα εντυπωσιακότερα  γεγονότα των τελευταίων ετών είναι  οι περίφημες διαδηλώσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου εναντίον του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης. Η τελευταία, ως λέξη τουλάχιστον, παρ' όλο που έχει εξαιρετικά μικρή ηλικία, εγκαταστάθηκε ήδη στο καθημερινό λεξιλόγιο που δεν χρειάζεται καν να την εξηγήσει κανείς: θεωρείται κάτι το αυτονόητο και το αμέσως λειτουργικό, όπως εξάλλου και η λέξη διαδήλωση. Οι δυο λέξεις φαίνεται ότι είναι καταδικασμένες να συνυπάρξουν, Αλλά ενώ όλοι καταλαβαίνουν πολύ καλά τι είναι μια διαδήλωση, επιμένουν να μην πολυκαταλαβαίνουν τι είναι η παγκοσμιοποίηση. Τούτη 'δω, για τους εμπνευστές της, μοιάζει σε παγκόσμια κλίμακα η μοναδική λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα: υπόσχεται ένα είδος συλλογικής ευτυχίας, κάπως επιβεβλημένης και μονόδρομης είναι η αλήθεια, η οποία απορρέει από τους νόμους της παγκόσμιας αγοράς.

Για τους αντιπάλους της όμως η παγκοσμιοποίηση είναι ένα είδος πονηρού ευφημισμού ο οποίος συγκαλύπτει πολύ παλιά και γνωστά φαινόμενα που έχουν να κάνουν απλούστατα με την αρπακτική  διάθεση αυτών  που κατέχουν  εναντίον αυτών  που δεν  έχουν. Από τη σκοπιά αυτή, η «παγκοσμιοποίηση» συνδυάζεται με άλλους ευφημισμούς, όπως είναι, για παράδειγμα, η περίφημη «ελαστικότητα» της εργασίας. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς σοφός ή οικονομολόγος για να καταλάβει ότι με τον όρο αυτόν οι εμπνευστές του εννοούν κάτι που όλοι γνωρίζαμε από πάντα: τη νυχτερινή εργασία, τα ακανόνιστα ωράρια, την εργασία το Σαββατοκύριακο και άλλες τέτοιες χαρούμενες πρωτοβουλίες, που αποτελούσαν ανέκαθεν τα όνειρα της εργοδοσίας. Στην προοπτική αυτή, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η εποχή μας είναι πεζή και αφαιρεί το δικαίωμα στο όνειρο: μόνο που τα όνειρα που πραγματοποιεί είναι τα όνειρα του τραπεζίτη, του χρηματιστή, του ασφαλιστή και του βιομηχάνου. Και ποιος θα μπορούσε να αμφισβητήσει το δικαίωμα αυτών των ανθρώπων στο όνειρο; Προφανώς εκείνοι για τους οποίους τα όνειρα αυτά είναι εφιάλτης: δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων.

Ίσως έτσι θα μπορούσε να εξηγήσει κανείς, τουλάχιστον σε πρώτη προσέγγιση, τις βίαιες διαδηλώσεις εναντίον της παγκοσμιοποίησης στο Σηάτλ, στον Καναδά, στη Νίκαια, στο Γκέτεμποργκ και αυτήν που προετοιμάζεται στη Γένοβα της Ιταλίας. Βεβαίως οι ηγέτες των κρατών που έχουν αναλάβει να υπερασπισθούν το δικαίωμα των εργοδοτών στο όνειρο δεν αντιλαμβάνονται τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις τους ύστερα από τα επεισόδια στο Γκέτεμποργκ που στοίχισαν τη ζωή σε έναν νεαρό φοιτητή, ο οποίος δεν θα μπορέσει ποτέ πια να ονειρευτεί. Η ομοφωνία των δηλώσεων ήταν αξιοσημείωτη: όλοι οι ηγέτες αναγνώρισαν, υστέρα από ώριμη σκέψη, όπως είναι φυσικό για ανθρώπους που κρατούν στα χέρια τους τις τύχες του κόσμου, ότι κινδυνεύουν οι δημοκρατικές διαδικασίες και η ίδια η δημοκρατία από τις ενέργειες των διαδηλωτών και όχι από τις αποφάσεις τους με τις οποίες κερδίζουν ίσως την εμπιστοσύνη των αγορών χάνοντας όμως την εμπιστοσύνη των λαών, ενώ ταυτοχρόνως δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την οργανωμένη ανάπτυξη ναζιστικών κινημάτων στην Ευρώπη. Στις στοχαστικές τους δηλώσεις οι ηγέτες δεν παρέλειψαν να προσδιορίσουν και την ουσία των διαδηλωτών, πράγμα που δηλώνει, τουλάχιστον, τη φιλοσοφική ευαισθησία των ηγετών. Οι διαδηλωτές λοιπόν είναι, σύμφωνα με τα λεγόμενα των ευρωπαίων ηγετών, «εξτρεμιστές αναρχικοί», «εγκληματίες», «χούλιγκανς», «αλήτες», «διεστραμμένοι», «τρελλοί», «περιφερόμενο τσίρκο» και άλλα παρόμοια, τα οποία δηλώνουν μάλλον ότι αυτήν τη φορά οι πολιτικοί ιθύνοντες φοβήθηκαν και έχασαν την ψυχραιμία τους, μπροστά στον κίνδυνο να απολέσουν την εικόνα των ανθρώπων που ξέρουν τι κάνουν όταν χαμογελούν ευδαίμονες στην καθιερωμένη φωτογραφία που σφραγίζει το τέλος των Διασκέψεων Κορυφής. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι περίτεχνες λέξεις, οι πολύπλοκες έννοιες, οι εμβριθείς αναλύσεις πήγαν περίπατο και στη θέση τους εμφανίστηκαν τα λόγια που χρησιμοποιούν οι αγοραίοι όλων των εποχών, όταν βρίζουν τους αντιπάλους των.

Ευτυχώς όμως όλα τα μέτρα έχουν ληφθεί ώστε στη Γένοβα να αποφευχθούν παρόμοια έκτροπα. Οι ιταλικές μυστικές υπηρεσίες ανέλαβαν εργασία και η αστυνομική επιτήρηση θα είναι αρκούντως αυστηρή. Εξάλλου οι ταραξίες αυτήν τη φορά προβλέπονται ευάριθμοι φαίνεται ότι χωρούν όλοι σε ένα καράβι, όπου και σχεδιάζεται η συγκέντρωση τους. Το καράβι είναι υπερπολυτελές, ώστε τίποτα να μη λείψει από τους εφήμερους ταξιδιώτες και όλα να μοιάζουν με ονειρική κρουαζιέρα: το πλοίο των τρελλών.

Γερ. Βώκου

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ [1]:

Α.       Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 100 λέξεις.

Β.
1. Σε μια παράγραφο να αναπτύξετε γιατί η παγκοσμιοποίηση χαρακτηρίζεται ως «πονηρός
      ευφημισμός»

2. α. Να εντοπίσετε σημεία ειρωνείας στο κείμενο και να γράψετε τι επιδιώκει ο συγγραφέας με την ειρωνεία

    β. Να δώσετε έναν άλλο τίτλο για το κείμενο χωρίς σχόλιο


3. Να γράψετε πλαγιότιτλο για τη δεύτερη παράγραφο και να βρείτε τα μέσα πειθούς.

4. Το κείμενο που διαβάσατε ανήκει στο δίκαιο λόγο. Να εντοπίσετε τα χαρακτηριστικά του στις παρακάτω προτάσεις σημειώνοντας την ένδειξη Σωστό ή Λάθος.
 1. Χρησιμoπoιούνται λέξεις που προκαλούν μεγάλη συναισθηματική φόρτιση για να  συγκαλυφθεί η έλλειψη επιχειρημάτων και τεκμηρίων.
     2. Ο συγγραφέας απευθύνεται στη λογική του αναγνώστη, χρησιμοποιώντας τεκμηριωμένη
        επιχειρηματολογία.
     3. Ο συγγραφέας επιχειρεί έναν κατευθυνόμενο μονόλογο, καλλιεργώντας την αοριστία, τη
        γενικότητα και την ασάφεια.
     4.Ο συγγραφέας διαστρέφει την πραγματικότητα, παραπλανά και παραπληροφορεί.
     5. Στη διατύπωση παρατηρείται ασάφεια και αοριστία για να ενισχύεται ο δογματισμός.
     6. Χρησιμοποιείται υποταγμένος λόγος, για να αποδοθούν αίτια, αποτελέσματα, χρονικές
         σχέσεις και διευκρινίσεις κλπ.

5. α.Να αντικαταστήσετε με ένα συνώνυμο καθεμιά από τις εξής λέξεις:
       ιθύνοντες, εμβριθείς, αγοραίοι, επιτήρηση.

     β. Με το β' συνθετικό των παρακάτω λέξεων να σχηματίσετε άλλες σύνθετες λέξεις στις
        οποίες αυτό θα είναι α' συνθετικό:παράδειγμα, περιφερόμενο, παρόμοια, έκτροπα.

Γ. Συμμετέχεις σε μια συζήτηση στην οποία ορισμένοι συνομιλητές υποστηρίζουν ότι η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας θα ωφελήσει τους λαούς και θα συμβάλει στην πρόοδο τους. Καλείσαι να συμφωνήσεις ή να αντικρούσεις την άποψη αυτή, καταγράφοντας τα οφέλη ή τους κινδύνους της παγκοσμιοποίησης για τους λαούς. Να γράψεις ένα κείμενο 600 λέξεων, στο οποίο να χρησιμοποιήσεις ως μέθοδο πειθούς και την επίκληση στο συναίσθημα.

---

[1] Για τις απαντήσεις επικοινωνήστε με vardaki@otenet.gr

      ή στείλτε μήνυμα στο 6946166126
      Μη ξεχάσετε να γράψετε το όνομά σας